DERSİM 37-38 XO VİRA NEKEME !
4 E GULANE ROXA ŞİAWA !
4 MAYIS İNSANLIĞIN KARA GÜNÜDÜR !
ADEF (01-05-2015) Değerli Dersimli’ler, Kürtler, Türkler, Ermeniler, Asuri-Süryani-Keldani, Arap, Laz, Çerkezler, Alevi-Kızılbaşlar, Devrimciler, Sosyalistler ve adını burada sayamadığımız her ulus ve inançtan ezilen Halklarımız !!!
Bundan 78 yıl önce, 4 Mayıs 1937 tarihinde dönemin Bakanlar Kurulu kararı ile Dersim’e yönelik “Tedip-Tenkil” harekatı fiili olarak başlatılmış oldu. Osmanlı’dan günümüze kadar defalarca katliama uğrayan Dersim; Tarihin en vahşi ve en kanlı olanını ise Cumhuriyet döneminde, 1937-38 yılları arasında soykırımla karşı karşıya kalarak yaşadı.
Tarihin tanıklık ettiği , insanlığa karşı işlenen suçların sayfasına yazılan bu planlı saldırı ile Dersim insanlık tarihinden silinmek ve toplu olarak yok edilmek istendi.
Kemal Atatürk, İsmet İnönü ve Fevzi Çakmak’ın onayı ile 4 Mayıs 1937 tarihinde çıkartılmış olan kararname, Dersim’e yönelik yapılacak olan Soykırım Harekatı’nı karar altına almıştı. Bu nedenle bu gün adını tarihe KARA GÜN-YAS olarak yazdırdı.
Peki neden Dersim’e Yönelik böyle bir Soykırıma başvuruldu ?
Dersim’e yönelik Soykırım politikalarının temelleri Osmanlı’da mevcuttu. Dolayısıyla, bu planın kökleri TC öncesine dayanır.
Kökleri Osmanlı’da bulunan, İttehat ve Terakki döneminden başlanarak, Cumhuriyetin Kuruluşu ile daha da belirginleşen; ” Tek Devlet, Tek Ulus, Tek İnanç, Tek Dil ” eksenli Sünni islamcı, Irkçı, inkârcı Faşist Devlet anlayışının sonuçları olarak; 1925 Şark ıslahat kanunu, 1934 Iskan Kanunu, 1935 Tunç-eli Kanunu Dersim Soykırımı’nın alt yapısını oluşturan kanunlar olarak planlı ve uzun bir dönemi kapsayan hazırlıklar olarak karar altına alınıp, adım adım hayata geçiriliyordu.
Sünni Türk Devlet politikası Dersim’deki soykırımın temelini oluşturmaktaydı. 4 Mayıs 1937 Tenkil harekatı; Desim etnik kimliğinin Türkleştirilmesi ve ” Alevi-Kızılbaş sapkınlığının ” terbiyesi içindi.
1915 Ermeni Soykırımı, Rum (Pontus), Asuri, Süryani, Keldani, Kürt, Alevi Soykırım ve katliamları aynı mantığa dayanıyordu ve aynı devlet anlayışının sonuçlarıydı.
Bu kapsamlı planlamalar sonucunda hayata geçirilen Dersim Soykırımında; 80.000 civarında insan hayatını kaybetti, bir o kadarı sürgüne gönderildi, kız çocukları Türk subaylarına peşkeş çekilerek bir çoğu zorla evlendirildi, bir çoğuda evlatlık verilerek asimile ve Türkleştirme politikalarına tabi tutuldu. Deyim yerindeyse Dersim, canlı ve cansız nesneler olarak haritadan silinmek istendi. Dersim Soykırımı diger soykırımlardan farklı olarak çok vahşi, acımasız, büyük bir kin ve öç alma duygusu içerisinde gerçekleştirildi. Önceleri Devletle işbirliği yapan aşiretlerden insanlarında. sonradan toplu katliamlardan geçirilmesi; Dersim “etnik temizliğinin” boyutlarını ortaya koyan önemli bir etmendi.
1915 Ermeni Soykırımı’nda Ermeni Halkı’na kucak açan, koruyan ve acılarını paylaşan Dersim halkı; bu tutumu dolayısıyla’da TC. Devletinin kara defterine kaydedilmişti. Soykırıma yol açan nedenlerden bir taneside bu tutumu idi. Bir diğeri egemenlere yüz yıllar boyunca boyun eğmemesi, kendi içinde otonom, Özerk yaşayışı, önemli bir neden ise, Alevi-Kızılbaş inancına sahip olmasıydı.
Egemenler açısından Dersim üzerindeki planları ve yok etme politikası değişmemiştir. Bir biri ile hemen her konuda dalşan hakim sınıflar, Dersim konusuna gelindiğinde, tarihsel geçmiş ve bugünün de gösterdiği gibi büyük bir uyum içinde hareket etmektedirler.
Bügün açısından da tarihi soykırımlar değişik biçimlerde devam etmektedir. Kültürel ve ekolojik kırım, inanç asimilasyonu, Kalekollar, HES’ler, Barajlar ve yozlaştırma politikaları ile Dersim günümüzde de çok çeşitli tehlikelerle karşı karşıyadır.
Devlet gerçekleştirdiği tarihi soykırımlar ile yüzleşmemiş ve özür dilememiştir.
4 Mayıs Tertelesi resmi anma günü olarak kabul edilmemiştir.
AKP ve düzen partileri sürekli olarak Dersim konusunu istismar ederek, oy devşirmeye yönelik Dersimin acılarını istismar etmişlerdir.
Tüm bu nedenlerden dolayı, Federasyonumuz ADEF; Dersim eksenli çalışmalar yürüten diger Dersim Federasyon ve Kurumları ile bir araya gelerek bir ilki gerçekleştirdik. Birlikte ortak çalışmalar yürütme kararı alarak bunu bu yıl hayata geçirme pratiği içindeyiz ve bu olumlu çalışmaları kalıcı hale dönüştürme çabası içinde olacağız.
Bu ortaklaşmanın sonucu olarak, Dersim kurumlarımız bu yıl, 4 Mayıs Dersim Soykırımı ile 100. Yılında Ermeni ve Süryani Soykırımlarını lanetlemek ve mağdurlarını anmak için,
2 Mayıs Cumartesi Günü Köln’de gerçekleştireceğimiz yürüyüş ve miting ile Dünya’nın bir çok kıtasında gerçekleşecek olan anma etkinliklerine tüm ezilenleri ve ezilen inanç topluluklarını katılmaya ve sorumlularından hesap sormaya çağırır !!!
Yine, aynı birlik anlayışının sonucu olarak, bu yıl ortaklaştırdığımız Geleneksel Dersim Kültür Festivali; 29-30 Mayıs tarihleri arasında Almanya’nın Frankfurt Şehrinde gerçekleştirilecektir.
Tüm halkımız davetlidir. Çalışmalarımız ve birlik anlayışımız bundan sonraki çalısmalarımızın gidişâtına yön vererek devam edecektir.
1937-38 Soykırımını unutma, unutturma !!!
Avrupa Demokratik Dersim Birlikleri Federasyonu (ADEF)
01.05.2015
